A presentation of Thalassini Douma and her exhibition “Journey in the Labyrinth”

published on June, 2017 by the “Art22.gr” Art magazine (in Greek)

Η σημασία του ταξιδιού στη δουλειά μου

Είμαι ένας ταξιδώτης. Στις αποσκευές μου μέσα κρύβεται εκτός από το τρίτο μου μάτι του φακού, το ταξίδι και η αγάπη για την ζωή, την περιπλάνηση, την εξερεύνηση, την αλήθεια. Το ταξίδι είναι το βασικό συστατικό της δουλειάς μου. Είτε αυτό είναι προσωπικό, συλλογικό, πραγματικό ή φανταστικό είτε σε μια λεπτομέρεια ενός ζουμ μέσα από τον φακό μου. Ο φακός είναι το μέσο που μου ανοίγει περάσματα και ορίζοντες σε ταξίδια πολυεπίπεδα. Όλα συνδέονται…το εγώ βλέπει το εμείς, και το εμείς προσπαθεί να δει το όλον. Στο ταξίδι και τις αποσκευές του είναι τα πάντα…τα όνειρα, οι μνήμες, τα σύμβολα, το παρελθόν, το σήμερα, το μέλλον, οι εικόνες και βέβαια τα συναισθήματα. Το ταξίδι είναι ο καθρέφτης. Με βάζει σε δημιουργική διαδικασία, με εγρήγορση και έντονα συναισθήματα.
Το μοναχικό ταξίδι, όπου μπορώ να παρατηρώ και να αποδικωποιώ τα γύρω μου μηνύματα, είναι αυτό που ψάχνω.

Τι είναι το «Ταξίδι στον Λαβύρινθο»

Το «Ταξίδι στον Λαθύρινθο» είναι μια τριλογία που δούλεψα στους πάγους της Γροιλανδίας που λειώνουν, σε υπόγεια φαράγγια της Αριζόνας και στην μητρόπολη της Ν.Υόρκης. Η τριλογία αυτή είναι μια μακριά πορεία προς την κατανόηση της φύσης και του αστικού χώρου που συνδιαλέγονται μέσα από ένα σύστημα ανταποκρίσεων και συσχετισμών.

Μέσα από την φωτογραφική αυτή περιπλάνησή μου και τα μηνύματα που εισέπραξα από το περβάλλον συνειδητοποιώ ότι ξαναγυρίζω στις μυθικές μου ρίζες, στο ταξίδι, και σ’ένα κεντρικό σύμβολο που συνδέει το αρχαίο με το μοντέρνο και το παρόν, ξαναβρίσκοντας την ιδέα του λαβυρίνθου στον πάγο, στο νερό, στην πέτρα και στην άμμο, στους ουρανοξύστες, και το κρύσταλλο, αποκαλύπτοντας τις μεταβαλλόμενες και αιώνια αναγεννημένες φόρμες. Είναι μεταφορικά ένα ταξίδι ψυχής που ξαναβρίσκει τον λαβύρινθό της. Όπου λαβύρινθος είναι η εσωτερική αναζήτηση, επαναγέννηση και επανασύνδεση…η επιστροφή στη μήτρα της Μητέρας Γης.
Σήμερα, που πλέον η συνύπαρξη φύσης και ανθρώπου είναι απόλυτα εύθραυστη…αλλά τα πάντα αλλάζουν, παραμένοντας ωστόσο αιώνια, σε μια μορφή εξέλιξης και αφύπνησης….

Ο κριτικός και ιστορικός τέχνης Lorenzo Canova που επιμελείται την έκθεση «Journey in the Labyrinth» μεταξύ άλλων αναφέρει:

«…Η Θαλασσινή Δούμα υλοποιεί ένα σύνθετο ταξίδι που την δύναμή του τη βρίσκει μέσα απ’ την ένταση ενός βλέμματος που διεισδύει στον ζωτικό πυρήνα του τοπίου, με σκοπό να αποστάξει την ιστορία του καθώς και την ενσυναίσθηση που το ορίζει. Δουλεύοντας και εστιάζοντας στην εικονογραφία του αστικού και φυσικού τοπίου, η Δούμα διασχίζει λοιπόν εδάφη φαινομενικά απόμακρα και αντίθετα, ανακαλύπτοντας εκείνες τις ομοιότητες και συμφωνίες που μ’ ένα μυστηριώδη τρόπο ενώνουν τα παγόβουνα του ωκεανού με τους αμμόλοφους της ερήμου, τους βράχους των υπόγειων φαραγγιών με τις κρυστάλλινες προσόψεις ενός ουρανοξύστη.

Οι θεματικές του έργου της Δούμα, μπορούν κάλλιστα να διαβαστούν σαν ένα ταξίδι πολυεπίπεδο, όπου η παρουσία και η απουσία του πολιτισμού αποτελούν συμπληρωματικά συστατικά ενός μοναδικού περάσματος. Σε μια τέτοια μεταβλητότητα η Δούμα παραδόξως ανακαλύπτει τη σιωπή και τη μοναξιά της μητρόπολης, τη ζωή και τις παρουσίες στο έρημο τοπίο, ανατρέποντας πεποιθήσεις και προκαταλήψεις για τα τοπία στα οποία μας οδηγεί με το έργο της, βοηθώντας μας να διεισδύσουμε σ’ ένα παιχνίδι μετατοπίσεων, για να δούμε τα πράγματα με διαφορετική συναίσθηση. Η επιλογή του ασπρόμαυρου αυξάνει την αίσθηση του μετέωρου και της απορίας που αποπνέουν τα έργα, όπου κάθε περιττό στοιχείο εκτοπίζεται μαζί με το χρώμα, σε μια σχεδόν ασκητική επιλογή μινιμαλισμού και αφαίρεσης του θυμικού και του συναισθήματος.

Ο κύκλος Dissolving Travellers αποτελεί ένα είδος προγραμματικού μανιφέστου της ποιητικής της καλλιτέχνιδος, που στο έργο της περνάει από την υπέροχη απεραντοσύνη των παγόβουνων, στην απειροελάχιστη σταγόνα νερού καθώς εξανεμίζεται, στο ταξίδι της από τους πάγους των κορυφών μέχρι τη θάλασσα, κινούμενη με την ίδια ένταση, από το όλον στη λεπτομέρεια. Η Θαλασσινή Δούμα είναι μια καλλιτέχνης που προσδίδει ιδιαίτερη αξία στην προοπτική της εικόνας, είτε αυτή απεικονίζει ένα τεράστιο παγόβουνο στον ωκεανό, μια κοιλότητα στο βράχο ή στον πάγο, είτε την πλοκή και τις συνθέσεις των γυάλινων κατασκευών, οδηγώντας τη ματιά μας στο εσωτερικό μιας ιλιγγιώδους διαδρομής με επίπεδα και ανατροπές, μιας διαδρομής που συχνά μεταμορφώνεται σε μια αληθινή και πραγματική κάθοδο στην άβυσσο.

Με τον ίδιο τρόπο, στον κύκλο Move In, μας οδηγεί στα κρυσταλλοποιημένα και αρχέγονα κύματα της σμιλευμένης στη διάρκεια των αιώνων από το νερό πέτρας, μέσα από την σκοτεινή δύνη των ταραγμένων πέτρινων κορυφών που ανοίγονται σε μια φωτεινή έκφραση μιας πιθανολογούμενης σωτηρίας, στο εσωτερικό ενός δαιδάλου που ολοένα στενεύει σ’έναν επικίνδυνο εναγκαλισμό. Αυτά τα έργα επομένως, κυριαρχούνται από σκιές που δίνουν φόρμα και ουσία στη ρευστή σχεδόν μεταμορφωμένη πέτρα, μέχρι να επιστρέψουν σχεδόν ολοκληρωτικά σε μια σκοτεινή μάζα, που τη διαπερνά μόνο μια δέσμη διαγωνίου φωτός, με τρόπο που αναδεικνύεται έντονα ο διάλογος που ανοίγει υποδορίως η καλλιτέχνης με την ανεικονική γλυπτική και ζωγραφική, αποκαλύπτοντας αυστηρά το αφηρημένο που διαπερνά τις πτυχές του πραγματικού.

Αυτή η έρευνα του αφηρημένου, βρίσκει πεδίο δόξας τελικά στον κύκλο Lines, όπου η γεωμετρική διαπλοκή των γυάλινων ορθογώνιων κατασκευών φτάνει μέχρι την αρχική τους σύλληψη, στον αρχιτεκτονικό ορθολογισμό σε στενή ανταπόκριση με τις έρευνες του γεωμετρικού αφηρημένου, που διέπει τις ιστορικές avant-gard. Όπως για παράδειγμα αποδεικνύει με εξέχοντα τρόπο, το αριστούργημα του Seagram Building του Mies van der Rohe στην Νέα Υόρκη. Σ’ αυτές τις φωτογραφίες, το εξωτερικό μεταλλικό φινίρισμα, τα κρύσταλλα και ο φωτισμός, συνθέτουν ένα συσχετισμό αντανακλάσεων και αντικατοπτρισμών, μια περαιτέρω διαστολή της προοπτικής, η οποά ανοιγοκλείνει σε ένα συνεχές παιχνίδισμα που απασχολεί όλο το πεδίο της όρασης… »

Interviews, press